Toen ik nog op de lagere school zat in Apeldoorn (2e Chr.Lagere School op de Schoolstraat) bekroop me al het gevoel om dominee te willen worden. Het hoofd van de school wist dit en bepleitte bij mijn ouders dat ik naar het gymnasium moest gaan. Mijn vader vond Mulo al mooi genoeg. Gelukkig kreeg ik m’n moeder wel mee. En zo belandde ik op het Stedelijk Gym. Toen voor kl.3 de beslissing genomen moest worden of je de a- of de b-kant zou gaan, koos ik toch voor de b-kant, omdat schei- en natuurkunde mij bijzonder boeiden. Het idee om dominee te worden raakte wat meer op de achtergrond. Zo behaalde ik in 1952 het B-diploma. Maar in dat laatste jaar was het verlangen naar het domineeschap toch weer bij me teruggekeerd. Het makkelijkst was om aansluitend ook nog A te doen. Dat heb ik toen maar gedaan, met als gevolg tienen voor algebra en meetkunde in mijn eindlijst, wat me bij het uitreiken van het diploma nog een mooie speeche van de examencommissie opleverde!
In 1953 ben ik in Utrecht begonnen met de theologiestudie. Behalve studeren was ik aktief lid van de studentenvereniging Prometheus, het Theologisch Dispuut “Excelsior Deo Juvante” en het USKO (Utrechts Studenten Koor en Orkest). Sinds 2000 is er ook het RUSKO voor de oudleden. In de zomertijd funktionneerde ik als reisleider voor de NS. In 1958 werd het kerkelijk examen behaald en moest ik stage lopen en nog drie maanden naar het Kerkelijk Seminarie. De stage heb ik gedaan bij ds. Bijl in de Noorderkerk van Haarlem-N, waar ik later nog predikant zou worden.
Begin 1960 kreeg ik kontakt met de Herv. Gemeente in Dongen-Rijen. Al spoedig volgde een benoeming tot vicaris aldaar: parttime voor de helft van de week. Het was een arme tijd, daar in Dongen. De schoenfabrieksarbeider verdiende meer dan de dominee! Maar het waren ook heel gelukkige jaren, waarin onze eerste dochter Lucy geboren werd. Er was dringend behoefte aan een jeugd- en gemeenschapsgebouw. Daar hebben we toen een stichting voor opgericht, bazars voor gehouden en stad en land afgereisd om donaties en spullen te verkrijgen. Na mijn vertrek is het er ook gekomen, in de tuin van de pastorie, waar in mei de lelietjes der dalen bloeiden. In Rijen werd kerk gehouden in de basiskapel op de vliegbasis. Nu nog kom ik geregeld in Dongen en Rijen als gastpredikant. De Gemeente aldaar heeft, toen ik 40 jaar predikant was, een jubileum-dienst georganiseerd met ontmoeting van vele oude Gemeenteleden. Dat werd een heel feestelijk gebeuren!
Na twee jaar werd ik door de directeur van de Algemene Maatschappij Voor Jongeren gevraagd de leiding van het AMVJ-werk in Zuid-Limburg op mij te nemen. Dat zou een mooie financiële vooruitgang betekenen. De buurvrouw waarschuwde: je kunt niet God dienen en de mammon. In mijn verantwoordelijkheid voor een jong gezin meende ik het toch te moeten doen. Ik kreeg in Geleen de leiding over het hostel, waar zo’n 50 kamers verhuurd werden aan stagiaires en medewerkers van de Staatsmijnen en in de weekenden alle mogelijke vormen van jeugdwerk georganiseerd werden. Zo hadden we daar een jazz-sociëteit, waarin zelfs Rita Reijs met het trio Pim Jacobs optrad. Op een zaterdagavond zat Rita met ons Lucy op de schoot, want ze had gehoord, dat die wakker geworden was. Wij zelf waren beneden druk bezig. Een hele boeiende en leerzame tijd. In ons bovenhuis werd in 1964 de tweede dochter Alice en in 1966 de derde dochter Philippien geboren.
Na een viertal jaren verlangde ik wel weer terug naar de Gemeente. Een hoorcommissie uit Waalwijk verscheen op de stoep en op de soep. Die smaakte zo geweldig, dat ze me maar hebben beroepen. Het brabantse leven beviel ons zo goed, dat we er zeven jaar, tot 1973, zijn gebleven. In Waalwijk hadden we een leuke vriendenkring en kon ik ook nog enkele uren les geven op de LTS. In 1972 werd Tilburg universiteitsstad en kon je daar ook een doctoraalopleiding theologie gaan doen. Het was een heel oekumenisch gebeuren, waar ik me goed in thuis voelde. Nadat we in 1973 naar Haarlem verhuisden, ben ik nog elke week een dag naar Tilburg gereisd, tot ik in 1976 cum laude facultatis afstudeerde. Mijn doctoraalscriptie bij Professor Dr. Gijs Bouwman ging over het tijdsbegrip bij Paulus: Temporalia Paulina. In de Gemeente Haarlem-Noord ontmoetten we veel interessante mensen. We zijn daar begonnen met Allemandiensten te houden, waarin de koren en musici uit de wijde omgeving werden uitgenodigd. De Julianakerk was dan afgeladen vol. Helaas moest om redenen van financiële aard de kerk gesloten worden en werd de Wijkgemeente samengevoegd met die van de Noorderkerk. De laatste jaren hebben we daar gekerkt. In 2004 is ook deze kerk gesloten en verkocht aan een Pinkstergemeente.
Omdat ik het studeren inmiddels gewend was, heb ik aansluitend de tweejaarlijkse Pastoraal-Psychologische Leergang in Utrecht gevolgd, een opleiding die mogelijkheden bood om geestelijk verzorger te worden in de Gezondheidszorg. In 1978 was het gelijk raak: een combinatie van predikant in een klein dorpje (Wilhelminadorp) en een funktie van geestelijk verzorger in een Verpleegtehuis (Ter Valcke in Goes). In het Zeeuwse land was ook ons leven goed………..totdat de kleinkinderen kwamen en we dichter bij de inmiddels getrouwde kinderen wilden gaan wonen. Het werd Barendrecht.
Gang door de kerken
| 05-07-1958 | Proefpreek in de Evangelisch Lutherse Kerk in Apeldoorn. Prof. Dr. A.A. van Ruler. Math.16,24b-2 |
| 01-05-1960 | Bevestiging als vicaris in de Dorpskerk in Dongen. ds. J. van Woerden. Ps.66 |
| 03-06-1962 | Afscheid Dorpskerk Dongen. Matth.28,20 |
| 08-07-1962 | Bevestiging predikant buit.werkz (AMVJ) in de Kruiskerk in Geleen. ds. W. Heins |
| 13-11-1966 | Afscheid Kruiskerk Geleen. |
| 20-11-1966 | Bevestiging en intrede in de Kerk aan de Haven in Waalwijk. ds. J. van ’t Kruis. 2 Tim.2: 15 |
| 12-08-1973 | Afscheid Kerk aan de Haven Waalwijk. Ps.138: 8a |
| 26-08-1973 | Bevestiging en intrede in de Julianakerk in Haarlem-Schoten. ds. D. Monshouwer. 1 Petr.4: 10 |
| 25-06-1978 | Afscheid Julianakerk Haarlem-Schoten. Ps.68: 36 |
| 30-07-1978 | Bevestiging en intrede in de Dorpskerk in Wilhelminadorp. ds. J. van Winterswijk. Philemon 9b-11 |
| 06-09-1978 | Bevestiging en intrede bij Verpleegtehuis “Ter Valcke”. Geestelijk verzorger. 2 Kron.20: 6 + 9 |
| 30-12-1990 | Afscheid Dorpskerk Wilhelminadorp. Hebr.1: 1 |
| 20-02-1994 | Afscheid Verpleegtehuis “Ter Valcke”. Ps.91: 15 |
| 07-05-2000 | Veertigjarig jubileum in de Dorpskerk in Dongen. Ps.66 |
Preekplaatsen
In de eerste jaren in Dongen, Rijen en Geleen heb ik de diensten nog niet geregistreerd. Vanaf de Waalwijkse tijd heb ik alles systematisch genoteerd. Tot en met 24 mei 2009, in het Zeeuwse Kloetinge waren het in totaal 3118 diensten. Via het programma PC-File heb ik een overzicht kunnen maken van de plaatsen, waar ik in de loop van 49 jaren gepreekt heb. Meestal in kerken, maar ook in verzorgings-, verpleeg- en ziekenhuizen, in crematoria en op begraafplaatsen. In alfabetische volgorde ziet de lijst er zo uit:
| Gemeente | # diensten |
|---|---|
| Alblasserdam G.K. | 1 |
| Ammerstol | 7 |
| Amsterdam Eng.Kerk | 1 |
| Apeldoorn | 6 |
| Baardwijk | 8 |
| Barendrecht | |
| – Borgstede | 8 |
| – Dorpskerk | 31 |
| – Oranjewijk | 6 |
| – 11 Ranken | 6 |
| – Triomfatorkerk | 4 |
| – Bethel | 4 |
| Bennebroek | 2 |
| Besoyen | 6 |
| Beverwijk | 1 |
| Biezelinge | 6 |
| Bleiswijk | 2 |
| Bloemendaal | 2 |
| Bodegraven | 4 |
| Borssele | 9 |
| Boskoop | 2 |
| Brouwershaven | 2 |
| Bruinisse G.K. | 34 |
| Bunnik | 1 |
| Cadzand | 2 |
| Capelle a/d IJssel | 4 |
| Chaem R.K. | 1 |
| Colijnsplaat | 83 |
| De Kaag | 1 |
| Den Haag Ockenburg | 1 |
| Dongen | 36 |
| Dreischor | 1 |
| Driehuis-Westerveld | 4 |
| Driewegen | 7 |
| Drunen | 6 |
| Ellewoutsdijk | 2 |
| Engelen | 1 |
| Geersdijk | 3 |
| Geleen | 1 |
| Goes Ter Valcke | 464 |
| Goes overige | 93 |
| Gorinchem | 1 |
| Gouda Oostpoort | 2 |
| Goudriaan | 8 |
| ‘s-Gravendeel | 1 |
| Groede | 1 |
| Haarlem | |
| – Julianakerk | 183 |
| – Noorderkerk | 49 |
| – Overige | 102 |
| Halfweg | 1 |
| Heesbeen | 1 |
| Heemstede | 3 |
| Heerhugowaard | 1 |
| Heinenoord | 4 |
| Heinkenszand | 5 |
| Hekelingen | 10 |
| Hendrik I.Ambacht | 1 |
| Heukelum | 5 |
| Heusden | 1 |
| Hillegom | 2 |
| Hoedekenskerke | 20 |
| Hoog Soeren | 1 |
| Hoorn | 3 |
| Hoogvliet | 1 |
| IJmuiden | 3 |
| IJsselmonde Adr.J. | 2 |
| IJzendijke | 1 |
| Kamperland | 15 |
| Kapelle | 25 |
| Kats | 35 |
| Katendijke | 73 |
| Katwijk dorp | 2 |
| Kleverskerke | 4 |
| Kloetinge | 38 |
| Kortgene | 47 |
| Kortenhoef | 1 |
| Krabbendijke | 36 |
| Kruiningen | 3 |
| Laren | 2 |
| Leidschendam | 9 |
| Lisse | 4 |
| Loon op Zand | 10 |
| Maasdam | 19 |
| Maassluis | 1 |
| Made | 1 |
| Middelburg | 26 |
| Mijnsherenlamd | 1 |
| Nieuw-Vennep | 11 |
| Nieuwendijk | 12 |
| Nieuwvliet | 1 |
| Nieuwdorp | 19 |
| Nisse | 4 |
| Noordgouwe | 2 |
| Noordwijk | 1 |
| Nw.en St.Joosland | 4 |
| Oostburg | 1 |
| Oosterhout | 1 |
| Oostkapelle | 1 |
| Oudelande | 9 |
| Oud Sabbinge | 1 |
| Ouwerkerk | 1 |
| Overschie | 6 |
| Ovezande | 3 |
| Puttershoek G.K. | 1 |
| Piershil | 12 |
| Raamsdonksveer | 2 |
| Raron (Zw) | 1 |
| Rhoon | 1 |
| Ridderkerk | 4 |
| Rijen | 29 |
| Rilland | 3 |
| Ritthem | 4 |
| Rotterdam | |
| -Ikazia | 2 |
| – 2-Bruggen | 10 |
| – Charlois | 2 |
| – Zevenkamp | 5 |
| ’s Gravenpolder | 13 |
| ’s Heer Abtskerke | 8 |
| ’s Heer Arendskerke | 4 |
| ’s Heer Hendrikskinderen | 9 |
| ’s Hertogenbosch | 1 |
| Schore | 1 |
| Simonshaven | 10 |
| Sion (Zw) | 1 |
| Sittard | 1 |
| Sleeuwijk | 8 |
| Sliedrecht | 1 |
| Smitshoek | 2 |
| Spaarndam | 1 |
| Sprang | 8 |
| St. Maartensdijk | 12 |
| Tholen | 1 |
| Tilburg (R.K.) | 2 |
| Vierpolders | 37 |
| Vijfhuizen | 5 |
| Vlijmen (R.K) | 2 |
| Vlissingen | 13 |
| Vrouwenpolder | 2 |
| Waalwijk | |
| – Kerk a/d Haven | 472 |
| – R.K. | 10 |
| – Overige | 45 |
| Waarde | 16 |
| Waardenburg | 1 |
| Waspik | 4 |
| Weersselo | 1 |
| Wemeldinge | 17 |
| Werkendam | 3 |
| Wilhelminadorp | 440 |
| Wissenkerke | 29 |
| Wolfaartsdijk | 10 |
| ‘t-Woudt | 4 |
| Yerseke | 58 |
| Zevenbergen | 6 |
| Zoetermeer | 2 |
| Zundert | 1 |
| Zwanenburg | 1 |
| Zwolle | 1 |
| Zwijndrecht | 1 |
Onderschrift:
De meeste artikelen op deze website zijn geschreven door dominee Philippus Kroes. Hij is op 7 oktober 2015 op 81 jarige leeftijd in zijn woonplaats Barendrecht overleden. De website wordt nu onderhouden door zijn familie.
E-mail
Reacties of vragen die betrekking hebben op de website kunnen gestuurd worden aan webmaster@pastoralekroes.nl.
Reacties op artikelen
Onderaan de meeste artikelen op deze website heb je de mogelijkheid om een reactie te plaatsen. Je bent vrij om te zeggen wat je vindt, dus aarzel niet.
Overige contactgegevens:
Pastorale Kroes
Van der Meulenstraat 32
2992 KM Barendrecht
Tel. 0180-619968
Goedemorgen Flip,
Regelmatig zit ik even te lezen op je prachtige website. Ik heb het adres doorgegeven aan onze kerkenraadsleden en het tevens genoemd in ons kerkblad.
Bij jouw levensloop zou ik graag een aanvulling/correctie willen aanbrengen. Je schrijft: “Na een viertal jaren verlangde ik wel weer terug naar de Gemeente. Een hoorcommissie uit Waalwijk verscheen op de stoep en op de soep. Die smaakte zo geweldig, dat ze me maar hebben beroepen.”
Ik vind dat je daarmee jezelf en Waalwijk wat tekort doet. Ik kan me nog heel goed herinneren wat de achtergrond was van je beroep naar Waalwijk. Collega Breeuwsma (de vertrekkende predikant) en ouderling Bonis waren beiden visitator-provinciaal en in de winter van ’65-’66 actief in Limburg. Zij waren beiden traditioneel confessioneel. Zij zagen eerlijk onder ogen, dat een traditionele predikant als Breeuwsma niet in alle opzichten aansloeg onder de Waalwijkers en dat er voor het leven van de gemeente een frisse impuls nodig was. Bovendien was de bouw van het nieuwe centrum ‘Dukdalf’ in gang gezet. Dit vroeg om een predikant met opbouwwerkercapaciteiten. Ik weet nog goed, dat na een dagje Limburg het visitatiekoppel enthousiast terugkwam en dat ze bij ons voor op straat met mijn vader over jou stonden te praten. Inderdaad vertelden zij, dat ze iemand ontmoet hadden, die weer terugverlangde naar de Gemeente en ze zagen in de jonge Kroes te Geleen de ideale opvolger. Op deze wijze was er al een kandidaat voordat er een hoorcommissie was gevormd. Met het voorwerk van de broeders, was het werk van de hoorcommissie een fluitje van een cent. Men hoefde alleen maar te gaan peilen of de genoemde kandidaat niet tegenviel. Wellicht zal daardoor het gesprek rond de soep een luchtige indruk hebben gemaakt…
Je bent echter niet beroepen om de soep (die zal er wellicht wel aan meegewerkt hebben), maar je bent naar Waalwijk geroepen om de kwaliteiten: jong, ervaring met jeugdwerk, fris, aansprekende prediking en in staat geacht om van de ‘Dukdalf’ iets moois te gaan maken. De Waalwijkse jaren werden vervolgens uitermate prettig en gezellig voor jullie en de gemeente. Maar vooral ben ik ervan overtuigd dat Bonis en Breeuwsma het scherp hebben gezien en de hoorcommissie op het goede spoor hebben gezet: In de jaren daarna ben je precies de juiste man op de goede plaats geweest!
Gezegende dagen toegewenst, groeten aan Tilly en graag tot ziens,
CorBert
Beste Corbert,
Dat met die visitatie komt me nu ook weer voor de geest. Breeuwsma en Bonis waren in Geleen en zeiden toen tegen de wijkpredikant: “Er is hier toch ook nog een andere predikant?” Antwoord: “Ja zeker, ds.Kroes van de AMVJ. “Dan moeten we die toch ook nog meenemen”, aldus de visitatoren uit Waalwijk. En zo is het gekomen hé? Ja, een balletje kan raar rollen ( ook in Gods Koninkrijk!). Bedankt voor je leuke reactie! Flip Kroes.