Het regent, zacht en hard wisselen elkaar af. De tuin, in stille groenheid, maakt een verdronken indruk. Bloemen in de nadagen van hun bloei geven zich over aan het langzame afsterven. Maar de door de droogte bruin geworden azalea glundert, steeds meer groene plukken verschijnen. Ze redt het, wis en waarachtig! Willem zeurt, hij wil naar buiten. Katten zijn er op gekleed en met een zacht tikje tegen zijn achterlijf geef ik hem de vrijheid. Hij springt over lage struikjes, zijn rode vacht vlamt op en lijkt lichtgevend. Met zichtbaar genot staat hij uit een vogelbadje te drinken, zacht regenwater zoveel fijner dan ons kalkrijke kraanwater. Van hieruit is duidelijk de kaal geschoren plek te zien op zijn linker flank. Een laatste herinnering aan de kortstondige, onbegrepen ziekte waarvoor hij enkele dagen in de dierenkliniek werd opgenomen. Willem was even zo ziek dat ik al vertwijfeld zocht naar een goede begraafplek in onze tuin. Een lieve vriendin zocht mee: ‘Misschien onder die grote pot met geraniums?’ ‘Ja’, zei ik, daar zat hij vaak te zonnen. Tegelijkertijd kon hij dan de slootkant in de gaten houden waar argeloze moedereenden met hun kroost de wal opklommen voor een tuinwandeling.’ Maar Willem is weer beter en ik geniet meer dan ooit van hem. Hij springt op de tuinbank en vervolgens op de vensterbank, kijkt me doordringend aan met zijn groene ogen. Ik weet: hij wil naar binnen. Tevreden slaat hij zijn vacht uit, springt naast me op tafel en geeft vleiend kopjes. Er dwarrelt een snippertje papier naar beneden. Het is een knipseltje met een fragment uit een gedicht van Ida Gerhardt. Zachtjes lees ik de woorden en onderga weer die geweldige troost in dat ene, nauwelijks opvallende woord, maar wat in deze context een enorme troost verspreidt. Dan zeg ik dat ene woord hardop: ‘Herschapen’. En ik zeg het nog eens en nog eens…
Het is, allengs, een onomstotelijk weten
Dat gij vernieuwd zult wezen en herschapen
Wanneer men van u schrijven zal: ‘ontslapen.’
Wanneer uw naam op aarde is vergeten.
Zo kan een menselijk brein dwalen, van een overeind komende azalea, naar een pas genezen huisdier en eindigen bij een ‘herschapen’ dierbare. Sterker dan de dood is het leven.
Maar hoe is nu dit volledige gedicht van Ida Gerhardt?
Aly Brug