Er ligt een belangrijk verschil tussen de drie grote geloven op het punt van de echtscheiding. In het Joodse geloof is het zonder meer toegestaan, bij de Christenen is het verboden. Dat heeft te maken met het woord van Jezus: “En Ik zeg jullie: wie zijn vrouw verstoot, drijft haar tot overspel – tenzij er sprake was van een ongeoorloofde verbintenis; en ook wie trouwt met een verstoten (gescheiden) vrouw, pleegt overspel”. In het Oude Testament ligt het heel anders: “Het volgende kan zich voordoen: iemand heeft een vrouw getrouwd, maar om de een of andere reden is hij ontevreden over haar. Hij schrijft een scheidingsbrief, die hij bij haar vertrek aan haar meegeeft. Ze gaat bij hem weg en wordt de vrouw van een ander. Maar dan krijgt die tweede man een afkeer van haar, en ook hij schrijft een scheidingsbrief en geeft haar die bij haar vertrek mee; of de man die als tweede met haar getrouwd is, komt te overlijden. In zo’n geval mag de eerste man, die van haar gescheiden is, haar niet opnieuw tot vrouw nemen, nu zij voor hem onrein geworden is”.(Deuteronomium 24,1-4).
De vraag is natuurlijk, wanneer een man “ontevreden” is over zijn vrouw. Hele discussies zijn daarover losgebarsten. De één zegt: seksueel wangedrag, de ander: ze kan niet koken, een derde gewoon: ik vind haar niet meer lief of mooi. In het Nieuwe Testament wordt meestal uitgegaan van het eerste, terwijl in de Joodse wet elke man vrij is om zonder meer te scheiden. He Oude Testament verplicht de man zelfs om te scheiden van een “slechte vrouw”: “Een slechte vrouw brengt vernedering, een treurig gezicht en pijn in het hart. Bij een vrouw is de zonde begonnen, door haar moeten wij allen sterven… Als ze je niet gehoorzaamt, ban haar dan uit je leven.”(Prediker 25,23-26). De Joodse Talmud heeft zelfs verplicht gesteld van een onvruchtbare vrouw te scheiden. Maar vrouwen zelf kunnen geen scheiding starten. Wel kan een vrouw bij het Joodse Hof een scheiding eisen, als haar man bijvoorbeeld lichamelijk beperkt is of zijn echtelijke verplichting niet kan nakomen. Het Hof kan de vrouw dan in het gelijk stellen, maar alleen de man zelf kan de scheidingsbrief meegeven. De man kan hiertoe niet gedwongen worden. Hij kan haar zelfs ongescheiden verlaten en een andere vrouw trouwen. Maar de verlaten vrouw kan geen andere man trouwen, omdat zij volgens de wet nog getrouwd is. Zo’n vrouw wordt een “geketende”(agunah) genoemd. Dat zouden er in Israël zo’n 16.000 zijn!
In de Islam wordt een middenweg bewandeld: je mag wel scheiden, maar liever niet! Voordat het zo ver komt, moeten er allerlei bemiddelingspogingen worden gedaan. Ook de vrouw heeft het recht om te scheiden. Maar dan moet zij wel de bruidsschat teruggeven, als eerlijke compensatie voor de man, die zijn vrouw kwijt raakt! Door dit recht van de Islamitische vrouw probeerden ook Joodse vrouwen in de Islamitische gemeenschappen van de 7e eeuw scheidingsbrieven te krijgen bij Islamitische gerechtshoven. De Rabbijnen verklaarden deze brieven onwettig.
In de Islam wordt de vrouw met respect behandeld. Moslims kunnen niet zo maar van hun vrouw scheiden, omdat zij haar niet meer aantrekkelijk vinden. “Een gelovige man dient een gelovige vrouw niet te haten. Wanneer hij zich stoort aan een van haar (karakter)eigenschappen, dan zal hij tevreden zijn met een andere”. (Muslim). Maar ja, soms is een huwelijk niet meer te redden! Dan geeft de Koran de volgende adviezen: “En wat betreft haar (echtgenotes) waarvan jullie ongehoorzaamheid vrezen : 1. vermaant haar, en als dat niet helpt: 2. Negeert haar in bed, en als dat niet helpt: 3. Slaat haar (licht); tenslotte 4. En als jullie een breuk tussen hen beiden vrezen, stuurt dan een bemiddelaar van zijn familie en een bemiddelaar van haar familie, indien zij een verzoening wille, zal Allah tussen hen beiden een verzoening bewerkstelligen”(Koran 4,34-35). Het slaan van vrouwen blijft een probleem! In de Islam is het een lichte straf om vrouwen te corrigeren, maar in de Talmud mag een man zijn vrouw al slaan, als zij haar huishoudelijke taken niet goed vervult. Hij mag hierbij zelfs gebruik maken van de zweep!
En dan nu de houding tegenover de ouders. In het Oude Testament staat bv: “Wie een vloek uitspreekt over zijn vader of zijn moeder (hen uitscheldt), moet ter dood gebracht worden (Leviticus 20,9) en “Een wijze zoon geeft zijn vader veel vreugde, een dwaas veracht zijn moeder “(Spreuken 15,20). Over de moeders apart wordt niet gesproken. Bovendien erven moeders niets van hun kinderen, terwijl vaders dit wel doen. In het Nieuwe Testament is het al niet anders. Daar wordt zelfs gepleit om te breken met de ouders: “Wie Mij volgt, maar niet breekt met zijn vader en moeder, vrouw en kinderen, broers en zussen en ja zelfs met zijn eigen leven, kan niet Mijn leerling zijn”(Lukas 14,26). Toen Zijn moeder en broers Hem zochten en de menigte om Hem heen Hem daarop attendeerde, zei Hij: “Wie zijn Mijn moeder en mijn broers? Jullie zijn Mijn moeder en Mijn broers, want iedereen die de wil van God naleeft is Mijn broer en zuster en moeder” (Marcus 3,31-35). Je kunt daaruit concluderen, dat de moeder niet echt met liefde en respect wordt behandeld in het Christendom, ondanks de verering van de maagd Maria in het Rooms Katholicisme. Binnen de Islam is het heel anders! Daar staan de ouders en zeker de moeder op een voetstuk. “En jullie Heer heeft bepaald, dat jullie niets dan Hem alleen aanbidden, en goedheid betrachten tegenover de ouders. Als een van de twee of beiden de ouderdom bereiken in jouw aanwezigheid, zeg dan nooit “foei” tegen hen, snauw hen niet af en spreek tot hen een vriendelijk woord. En wees zachtmoedig voor beiden, en nederig en liefdevol, en zeg: “O mijn Heer, schenk hun genade, zoals zij mij opvoedden toen ik klein was”(17,23-24). De moeder heeft een heel speciale plaats in de Koran: Een man vroeg aan de Profeet: wie moet ik het meest eren? De Profeet antwoordde: je moeder. En wie komt er daarna? vroeg de man. De profeet antwoordde: Je moeder! En wie komt er daarna? vroeg de man. De profeet antwoordde: Je moeder! En wie komt er dáárna? vroeg de man opnieuw. De profeet antwoordde: Je vader.”(Bukhari en Muslim). Tot op de dag van vandaag is de liefde voor de moeder zichtbaar in de Mohammedaanse huisgezinnen, iets waarop anderen jaloers kunnen zijn!
Het is toch zo dat Jezus in het nieuwe testament zegt dat het wegzenden van een vrouw alleen maar werd toegestaan vanwege de hardheid van de harten van de mannen?