Mattheüs 28, 18b
“Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde.”
Jezus neemt afscheid van Zijn discipelen. Hij spreekt een laatste woord: “Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde.” Zo’n laatste woord maakt indruk. Veel mensen weten nog te vertellen, wat hun vader of moeder of opa als laatste nog gezegd hebben, heel lang geleden soms. Het is als een kostbare schat, die met ons leven meegaat. Vaak hebben ze ook betekenis voor je persoonlijk, als ze tot jou persoonlijk gesproken zijn. In de Bijbel gaven ouders aan kinderen een laatste woord mee als een soort zegen. In het Oude Testament lezen we, dat de zonen ook echt gezegend werden met handoplegging. Denk aan Jakob, die om die zegen van zijn vader te krijgen zelfs bedrog pleegde!
Jezus, de levende Heer, neemt afscheid van Zijn discipelen. Nog enkele ogenblikken en zij zullen Hem niet meer zien. Nu spreekt Hij Zijn laatste woord, een machtig woord! Het spreekt van overwinning. Hier klinkt ook het laatste woord aan het kruis door: “Het is volbracht!”. Geweldig, als een mens dat zeggen kan. Het zal voor de discipelen ook een opsteker geweest zijn om met het Evangelie de wereld in te gaan. Hun Heer had overwonnen en zij mochten in Zijn voetstappen gaan, wie kon hen nog tegenhouden? Zij hadden immers een onoverwinnelijke blijde boodschap! Een woord voor de wereld! Een woord van verlossing en verzoening en een heerlijke toekomst.
“Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde.” Als wij het nu horen en er over gaan nadenken wat daar staat, ontkomen we niet aan vragen. Onze eerste vraag betreft de hemel. Wat is dat eigenlijk en waar moeten we de hemel lokaliseren? We komen niet veel verder als de vraag van een kind: “Waar is Opa nu?” en het antwoord van de moeder: “Bij God”. De hemel is “bij God”, het is Gods gebied, waar Hij het voor ’t zeggen heeft, waar Hij omringd wordt door een menigte van engelen en uit de dood opgestane mensen… Wat kun je er meer van zeggen?
En de aarde dan? Kunnen we hier meer van zeggen? Dat Jezus macht heeft op onze aarde, in deze wereld? Waar blijkt dat dan uit? Is het niet eerder zo, dat mensen hier alle macht naar zich toe getrokken hebben? Ieder is machthebber in zijn eigen koninkrijkje! En mensen zijn vandaag tot veel in staat dank zij de wetenschap en het technische kunnen. Zo lijkt het tenminste te zijn. Maar toch, als je wat dieper kijkt, zijn wij niet meer dan arme bedelaars. Wij mensen denken alles in de hand te hebben, maar moeten toch ook elke keer weer ervaren dat het leven en de dingen uit onze handen vallen. Wij denken over alles zelf te kunnen beslissen, maar eigenlijk is het net alsof er over ons beslist wordt. Er zijn kennelijk machten in het spel, waarover wij geen zeggenschap hebben. We denken aan natuurrampen, verkeersongelukken, zelfdoding, epidemieën, plotseling overlijden of overlijden na een ernstige ziekte. Het leven is soms zo complex, dat je er geen peil op kunt trekken. Maar wat moeten wij dan met het woord van Jezus: “Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde” ?
Ja, in het licht van God is dat werkelijkheid, zeker wel. En bij God heeft Jezus als Gods Zoon ook alle macht, dat zal zeker wel! Maar bij ons hier op aarde, waar duisternis heerst, waar zo veel mensen rondtobben temidden van pijn en ellen de, is het daar ook zo? Heeft Jezus daar ook de macht gekregen? Ik zou bijna zeggen: was het maar zó! Was dit maar waar!
“Ja, zult u zeggen, dominee, hoe kunt u dat nou zeggen? Het staat toch in de Bijbel?” Ja, dat is waar. Maar we willen het toch ook begrijpen? Niet soms? Want het wordt Hemelvaartsdag en Jezus spreekt Zijn afscheidswoord ook tot ons. Om ons te bemoedigen en hoop te geven, juist in die donkere wereld waarin wij leven. Zou het niet daarom gaan? Dat wij weer worden als de kinderen en ons vasthouden aan de dingen die wij (nog) niet zien, (nog) niet kunnen zien, maar die er toch zijn! Zoals de hemel en de (nog) onzichtbare nieuwe aarde! Wij mogen ons verwonderen en ons daaraan optrekken! Dat Jezus alle macht heeft in hemel en op aarde, ook als onze ogen het (nog) niet kunnen zien. Er is zeker moed voor nodig om dat te geloven en uit te dragen.
De discipelen hebben dat ook met scha en schande moeten leren. Zij dachten aanvankelijk ook niet verder dan wij, heel menselijk. Zij dachten dat het ging om uiterlijke macht. Om het oprichten van het koninkrijk van Israël. Dat de oude tijden van David en Salomo zouden herleven. “Heer, mogen wij dan naast U zitten ter linker en ter rechter zijde?” Ja, zij moesten door een diep dal, voordat zij begrepen, dat ’t Jezus niet om uiterlijk machtsvertoon ging, maar om geestkracht van binnen uit. Niet, die ’t leven behoudt, zal het vinden, maar die het leven uit handen geeft. Het kruis is het geheim van de overwinning. De machteloosheid is Jezus’ kracht. Hij had ook over de uiterlijke macht kunnen beschikken, tien legioenen engelen stonden op afroep bereid om Hem te helpen. Maar Hij heeft die macht niet gegrepen. Paulus zegt het zo treffend in Philippenzen 2:
“Laat die gezindheid bij u zijn, welke ook in Christus Jezus was, die, in de gestalte Gods zijnde, het Gods gelijk zijn niet als een roof heeft geacht, maar Zichzelf ontledigd heeft, en de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen en aan de mensen gelijk geworden is.”
Hij heeft de macht niet gegrepen, maar God heeft Hem die gegeven, als dienstknecht, die de kruisweg is gegaan, die gehoorzaam was tot aan de dood.
Aan Hem, die zó Zijn leven gaf, is gegeven alle macht. Aan Hem, die onder de misdadigers werd gerekend, die door alle aardse machten, politieke en geestelijke machten, was afgeschreven… Begrijpt u nu, dat er moed voor nodig is, om Hem daarin te volgen? En dus ook, om uit ons tekstwoord te gaan leven? Hier wordt immers aan ons gevraagd: “Waag het met Mij, Die door de dood heen het leven openbaart. En zie af van alle andere macht, die je zekerheid zou kunnen geven om je in het leven staande te houden.” Wie wil staan, zie toe dat hij niet valle!
Nee, het is geen gemakkelijke weg, die Jezus ons bij Zijn Hemelvaart voorhoudt. Je ziet alleen maar machteloosheid om je heen, het Evangelie in kruisgestalte. En toch zegt Jezus: “Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde.” Al 20 eeuwen hopen mensen op Jezus’ wederkomst. Steeds weer loopt het uit op bittere teleurstelling. Hoeveel martelaren zijn er ook niet voor gestorven? Alles vergeefs!
Maar als de weg van Jezus nu toch ook eens onze weg moest zijn? Het tarwegraan, dat pas ontkiemt als het in de akker is gegaan en gestorven is? Durven wij het dan toch aan? En zeggen we er dan toch “Amen” op. Het zij zo! Niet: “Het moet dan maar”, maar heel bewust: “Het zij zo, zó is het goed!” Want Hem is gegeven alle macht, ook in mijn leven, tot de dood toe.
Ik heb het hier over ons persoonlijke leven. Onze omgang met anderen. We staan vaak zo machteloos. We getuigen zo zwak en moeizaam. Soms hebben we ’t gevoel, dat we eerder een belemmering zijn met ons armzalige geloof en onze trotse levenshouding dan een hulp voor anderen om tot geloof te komen. Wat heeft het geholpen, al het werk dat in de naam van Jezus gedaan is. Heeft het de wereld vooruit geholpen? Zo is het ook met het intiemste in ons leven gesteld. De strijd tegen de zonde. Het gevoel dat we elke weer ten onder liggen, ‘loosers’ zijn. Aan de buiten kant ziet ons leven er wel aardig uit, maar van binnen…
Durven we ’t woord van de Heer wel aan? Er is zo veel twijfel in ons! Twijfel aan ons zelf, twijfel ook aan de Heer, van Wiens macht wij zo weinig ervaren. De discipelen hadden dat ook al. Vlak voor het afscheidswoord staat: “En toen zij Hem zagen, aanbaden zij, maar sommigen twijfelden.”
Jezus spreekt Zijn overwinningswoord tot mensen, die twijfelen. Als twijfelaars zendt Hij ze de wereld in!Toch waagt Hij het met hen. Zou het niet hierom zijn: omdat het Koninkrijk niet afhangt van mensen en hun geloof, het is het Koninkrijk van de Vader en Hij zorgt er Zelf voor.
JEZUS IS OVERWINNAAR! Soms zie je dit woord in neonletters op een gevel staan, van een groot gebouw, een kerk of zo. We zouden het allemaal boven ons huis moeten hangen en boven ons leven. Want Jezus is echt de overwinnaar! MIJ IS GEGEVEN ALLE MACHT… Zonder Hem kunnen wij niets en zijn wij niets. Niet op aarde en niet in de hemel. Maar Zijn macht valt ook ons ten deel, als we Hem gaan volgen. Voor ons is Hij ten hemel gevaren om de kroon van Zijn werk te ontvangen: de verzoening van al onze zonden. Voor ons heeft Hij Zich daar neergezet ter rechterhand van God, de Almachtige Vader. Hij zit daar om voor ons te pleiten! En om aan ons de Heilige Geest te geven. Daarom mogen wij machtelozen rekenen op Zijn macht!
Wij mogen door de wereld gaan als deemoedigen, als verslagenen, als armzaligen. Maar in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars – zo zegt Paulus het in zijn Romeinenbrief. Wij zijn overwinnaars in Hem en door Hem, omdat Hij de Overwinnaar is. Omdat Hij alle macht heeft en de Zijnen er in laat delen.
De dood heerst om ons heen. Alles lijkt te blijven bij het oude. Maar omdat wij geloven dat Jezus alle macht heeft, is het al anders om ons heen. Wij zien immers door de dingen heen Gods heerlijkheid. Het is net alsof de nieuwe wereld al begint aan te lichten! De mensen en de dingen en de natuur en wij zelf.
Zijn macht in hemel en aarde breekt door! Dat is gewis! Halleluja!
Amen.